(d. 29 Nisan 1901, Tokyo – ö. 7 Ocak 1989, Tokyo, Japonya)

1926-89 arasında Japonya imparatoru

En uzun süre tahtta kalan Japon hükümdarıdır.

Hirohito Kimdir?

Aoyama Sarayı’nda doğdu. Soylular Okulu ve Veliaht Enstitüsü’nde öğrenim gördü. Gençlik yıllarında, daha sonra üzerine çeşitli kitaplar yazacağı deniz biyolojisiyle ilgilenmeye başladı. 1921’de Avrupa gezisine çıkarak, yurtdışına yolculuk eden ilk Japon veliahtı oldu. Bu geziden döndüğünde, babası İmparator Taişo’nun akıl hastalığı yüzünden tahttan çekilmesi üzerine naip prens unvanını aldı. 1921’de prenses Nagako Kuni ile evlendi.

Hirohito’nun başa geçmesi

Babasının ölümünden sonra Hirohito 25 Aralık 1926’da Japonya imparatoru oldu. Hükümdarlık dönemine Şova (Parlak Barış) adı verildi. Japon Anayasası’nın Hirohito’ya sağladığı büyük yetkiye karşın, uygulamada bakanları ile danışmanlarının çizdiği politikaları onaylamakla yetindi. Birçok tarihçi Hirohito’nun ABD’yle savaşı iyi karşılamadığını ve Japonya’nın Almanya ve İtalya’yla ittifakına karşı olduğunu, ama militaristler silahlı kuvvetlere ve hükümete egemen olduğu için bir şey yapamadığım ileri sürmüştür. Bazı tarihçiler ise, Japonya’nın 1931’den II. Dünya Savaşı’na kadar izlediği yayılmacı politikaların planlanmasına Hirohito’nun da katılmış olabileceği görüşündedir.

Gerçek ne olursa olsun, 1945’te Japonya yenilginin eşiğine geldiğinde, beklenen müttefik çıkarmasına karşı adalarda umutsuz bir savunma düzenlemeyi öneren yöneticiler ile teslim olmayı savunanlar arasındaki anlaşmazlığı ikinci grup lehine sonuçlandırdı. Hirohito 15 Ağustos 1945’te radyoda Japonya’nın Müttefikler’in teslim koşullarını kabul ettiğini açıklayan konuşmasıyla, sarayın geleneksel suskunluğunu bozan Hirohito bunu yapan ilk Japon hükümdarı oldu. 1 Ocak 1946’da yaptığı ikinci bir radyo konuşmasıyla da Japon imparatorunun yarı-tanrısal niteliğine ilişkin geleneksel görüşü reddetti.

Hirohito 1989’da vefat etti

ABD işgal yetkililerinin hazırladığı yeni anayasayla kurulan meşruti monarşi rejiminde egemenlik, yetkileri büyük ölçüde kısıtlanan imparatordan halka geçti. İmparatorluk ailesini halka yakınlaştırmak amacıyla Hirohito halkın içine de çıkmaya başladı. Kişisel ve aile yaşamıyla ilgili fotoğraf ve haberlerin yayımlanmasına izin verdi. 1959’da büyük oğlu Veliaht Prens Akihito 1500 yıllık geleneği bozarak halktan biri olan Soda Miçiko’yla evlendi. Hirohito 1971’de Avrupa turuna çıktı; böylece ülke dışına çıkan ilk Japon hükümdan olarak bir başka geleneği daha yıktı. 1975’te ABD’yi de ziyaret eden Hirohito 1989’da ölünce yerine Veliaht Prens Akihito geçti.